Nie dajmy se w kaszę dmuchać

Od wieków dni postnych bywało w Polsce sporo: wielki post, adwent, dni poprzedzające rozsiane często w kalendarzu kościelne święta. Poszczono także w wielu intencjach. A przede wszystkim w piątek każdego tygodnia. Wówczas to na polskich stołach pojawiały się potrawy postne. Nic więc dziwnego, że w naszej rodzimej kuchni znajdujemy wiele przepisów na wspaniałe dania bezmięsne. Bardzo chętnie włączano także przepisy na potrawy spoza granic, takie jak bliny, które stanowiły rarytas wielu znakomitych stołów lub wypiekane z parmezanem makarony. Rygoryści nie dopuszczali w postne dni i tygodnie do używania nawet mleka czy masła, kraszono wówczas jedynie olejem lub w ogóle nie kraszono.

Na długo zanim dostrzeżono wartości odżywcze kasz, jadano ich w Polsce wiele różnych gatunków, obecnie wiele z nich jest prawie zapomniane lub rzadko kupowane i przyrządzane.Kasza jaglana,krakowska,różnego rodzaju jęczmienne, perłowe, zacierane jajkiem lub nie – dawały możliwość różnorodnego i smakowitego wykorzystania. Jednak również te rodzaje kasz, które pozostały na rynku do dzisiejszych czasów są znakomitymi produktami. A ich umiejętne przyrządzenie zamienia kasze w istne delicje.

Kasza gryczana zapiekana z mięsem
2 szklanki kaszy gryczanej, 3 szklanki wody, 1 łyżka masła lub smalcu, sól, 1 szklanka zmielonego gotowanego lub pieczonego mięsa (wołowina, wieprzowina, kurczak), 2 łyżki masła, 1 cebula, 1 kostka rosołowa, 1/2 szklanki śmietany i 1/2 szklanki jogurtu naturalnego.

Kaszę przepłukać na sicie,zalać podaną ilością wody dodając łyżkę masła lub smalcu i sól,zamieszać i ugotować na wolnym ogniu pod przykryciem.

Na 2 łyżkach masła zrumienić na jasnozłocisto posiekaną dobno cebulę,dodać do niej mięso,rozpuszczoną w kilku łyżkach wody kostkę rosołową,doprawić solą i pieprzem.

Wymieszać kaszę z mięsem,wyłożyć do wysmarowanego lekko masłem żaroodpornego naczynia.Polać śmietaną z jogurtem.
Rozgrzać piekarnik do temperatury 180 st C i wstawić zapiekankę na 25 minut.

Podawać w tym samym naczyniu,w którym kasza się zapiekała.

Kasza jaglana ze śliwkami
1 i 1/2 szklanki kaszy jaglanej, 3 szklanki wody, 20 dag wypestkowanych suszonych śliwek, sól, 1 i 1/2 łyżki masła. Do posypania – cukier.
Kaszę wsypać do sita i sparzyć 2 litrami wrzącej wody.

Kaszę wymieszać ze śliwkami, lekko posolić,włożyć do garnka,który potem będzie można wstawić do piekarnika.Dodać podaną ilość wody. Zagotować w odkrytym garnku.

Zakryć pokrywką.Wstawić do piekarnika na 45 minut.

Podawać kaszę posypaną cukrem,jako postne danie lub bez cukru jako dodatek do pieczonego mięsa.

Bliny z mąki gryczanej
2 i 1/4 szklanki mąki gryczanej, 1 i 1/2 szklanki mleka, 3 jajka, 4 dag drożdży, szczypta soli, 1 łyżka stopionego masła, oprócz tego 5 łyżek stopionego masła do smażenia i 5 łyżek masła do polewania blinów.

Rozmieszać drożdże w 1 szklance ciepłego mleka,dodać mąkę,wyrobić i odstawić do wyrośnięcia.

Do wyrośniętych drożdży dodać resztę mąki i mleka oraz żółtka,wlać łyżkę rozpuszczonego masła,szczyptę soli.Ciasto powinno mieć konsystencję śmietany.

Ubić sztywną pianę z białek,dodać do ciasta.Wymieszać.Odstawić do ponownego wyrośnięcia.

Rozpuszczonym masłem smarować nagrzaną patelnię,nalewać małą chochelką ciasto,smażyć z obu stron na rumiano.
Można odkładać do lekko nagrzanego piekarnika lub podawać od razu,świeże i gorące,prosto z patelni.

Podawać ze śmietaną lub rozpuszczonym masłem albo z wędzonym łososiem .W wersji supereleganckiej podaje się bliny z kawiorem.