Kozi ser z miodem czyli rozkosz smakosza

28 lutego 2012
Piotr Adamczewski

 O pożytkach płynących z hodowli kóz pisałem i rozmawialiśmy tu już parę razy. Ale ostatnio rozkoszowałem się kilkoma gatunkami serów kozich – polskich, włoskich i zwłaszcza francuskich – a w minioną niedzielę udało mi się zaskoczyć przyjaciół niezwykłym smakołykiem: kozim serem zmrożonym z miodem i orzechami. To jest deser godny bogów. Zanim więc znów napiszę parę słów o pięknych, zgrabnych i mądrych zwierzętach podam przepis, by każdy mógł sam zakosztować tej rozkoszy:
Kozi ser z miodem
35 dag tłustego białego sera, 35 dag koziego białego sera, 25 dag cukru, 100 ml soku z cytryny, 0,5 l wody, 5 dag miodu, 5 dag orzechów włoskich
1.Wymieszać oba sery z cukrem i sokiem z cytryny. Dodawać po jednej łyżce wodę cały czas mieszając.
2.Dość luźną masę wyłożyć na płaski talerz i włożyć do zamrażalnika na 2 godziny.
3.Po wyjęciu podzielić na porcje, polać miodem i posypać pokruszonymi orzechami włoskimi.
No to teraz, pojadając kwaskowo-słodki i aromatyczny deser możemy porozmawiać o tym czy warto kupić sobie kozę. A może nawet kilka kóz. Oczywiście nie dotyczy to mieszczuchów ale przecież spora grupa z nas mieszka na wsi.
Mało kto wie, że w Polsce prawie do końca XVIII wieku wykorzystywano i przetwarzano głównie mleko kozie i owcze. Dopiero w XIX wieku rozpoczęto systematyczne przetwarzanie mleka krowiego.
 Mleko kozie zaś jest skarbnicą mikroelementów: wapnia, potasu, fosforu i magnezu. Ale co najważniejsze zalety mleka koziego wynikają ze specyficznej, innej niż w mleku krowim, budowie białek i tłuszczów. Krótkie łańcuchy tłuszczowe sprawiają, że kuleczki lipidowe są mniejsze, a przez to łatwiej przyswajalne. Mleko jest naturalnie homogenizowane. Białko zawiera mniej tego rodzaju kazein, które przypuszczalnie są przyczyną alergii, więcej aminokwasów z siarką, wapniem, fosforem i potasem, koniecznymi do budowy kośćca.
Przetwory z mleka koziego zachowują zalety mleka, a nawet je pogłębiają, gdyż na skutek fermentacji łańcuchy białkowe ulegają rozbiciu i stają się bardziej dostępne dla organizmu człowieka. Skrzep mleka jest delikatniejszy.
 
W Polsce nie prowadzono systematycznych badań nad zastosowaniem koziego mleka w leczeniu różnych chorób, jednak z potocznej obserwacji wynika, że jest skutecznym środkiem przy skazie białkowej, innych alergiach, chorobach przewodu pokarmowego, płuc, rekonwalescencji. W innych przypadkach podnosi skuteczność prowadzonej kuracji. Przypisuje się mu nawet właściwości antyrakowe.
 
Mleko kozie jest najwyższej jakości produktem jadalnym, polecanym wszystkim chcącym się zdrowo odżywiać. Tym bardziej, że przecież bywało pokarmem boskim. Wystarczy przypomnieć sobie historię ukrytego na Krecie małego Zeusa, którego swoim mlekiem karmiła koza Amaltea.
 
Coraz więcej polskich klientów przekonuje się  do serów z mleka koziego, które jedzą zarówno na chlebie czy bułkach jak i w postaci koreczków, przystawek (grzanka z sałatą i kozim serem podanym na ciepło, sałata z serem kozim i sosem winegret, sałatka z pomidorów i świeżego koziego sera) i jako składniki większych dań (pizza z kozim serem, omlet z kozim serem). Coraz częstszym powodzeniem cieszą się również tzw. deski serowe, czyli pełen asortyment serów, wśród których nie może zabraknąć, co najmniej jednego, sera koziego.