Kuzyn i konkurent gorgonzoli

Zobaczyłem w sklepie serowarskim  kusząco wyglądającą gomółkę kremowego, prawie wpadającego w  jasny brąz, sera  ozdobionego zielono-niebieskim żyłkami pleśni. Wydał mi się bardzo apetyczny więc kupiłem. I nie żałuję. Był to castelmagno czyli bliski kuzyn gorgonzoli i jednocześnie wielki rywal tego najbardziej znanego włoskiego pleśniowca. Znowu musiałem sięgnąć po lekturę, by swój zachwyt  nowoodkrytym smakiem podbudować teoretycznie. Oto co przeczytałem:

„Castelmagno jest specjalnością Piemontu. Ser ten, z niebieskim nalotem, o kontrolowanym oznaczeniu pochodzenia (DOC) jest produkowany wyłącznie w gminach Castelmagno, Pradleves i Monterosso Grana w prowincji Cuneo. Prawdziwy castelmagno można rozpoznać po jego znaku firmowym: na wierzchniej stronie widoczny jest mały trójkąt na stylizowanej literze C. Tak jak jego popularny krewniak, gorgonzola, także i castelmagno cieszy się długą tradycją. O serze tym wzmiankuje wyraźnie już protokół postanowienia sądowego z 1277 roku, z którego wynika, że za korzystanie z pastwisk, stanowiących wówczas przedmiot sporów między gminami Castelmagno i Celle di Macra, należy płacić margrabiemu z Saluzzo roczną opłatę w formie sera z Castelmagno.

Dzięki zamiłowaniu serowarów do tradycji dzisiejszy castelmagno smakuje pawdopodobnie prawie tak samo jak w XIII wieku. Ten półtwardy ser zawiera jedynie 34 procent tłuszczu w suchej masie. Najczęściej jest produkowany z krowiego mleka, może też jednak zawierać małe ilości odtłuszczonego mleka owczego bądź koziego. Powstały z tego mleka twaróg wiesza się w specjalnych płachtach, żeby odciekła z niego serwatka. Następnie pozostaje kilka dni w drewnianych zbiornikach, by ostatecznie przez sprasowanie uzyskać końcową formę. Krążki sera muszą dojrzewać od 2 do 5 miesięcy w dobrze wietrzonych pieczarach skalnych.

Młody castelmagno o czerwonawej skórce i miąższu w kolorze kości słoniowej jest lekko słony z orzechowym posmakiem. Dojrzały castelmagno ma skórkę ciemnoczerwoną lub szarą, a miąższ w kolorze ochry przecinają wyraźnie niebieskozielone żyły pleśni. Smakuje pikantnie i wyraziście. Castelmagno jest we wszystkich fazach dojrzewania wyśmienitym serem, który z powodzeniem można podawać z miodem akacjowym i kieliszkiem słodkiego wina.

CO OZNACZA SKRÓT DOC  W NAZWIE SERA?

Skrót DOC oznacza Denominazione di origine controllata – ustawowo kontrolowane pochodzenie. Dzięki niemu (podobnie jak w wypadku win) chroni się wysokiej klasy gatunki sera przed podróbkami gorszej jakości. Zęby wytwarzać określony ser, producenci skupiają się przeważnie w konsorcjum, opracowującym dokładny opis rejonu pochodzenia, metody produkcji i gotowego produktu oraz troszczącym się w ramach przyjętego systemu kontrolnego o to, aby zasady te były przestrzegane. Consorzio składa również wniosek o oficjalną rejestrację sera z ustalonym pochodzeniem. Z chwilą, gdy państwowa kontrola wypadnie pomyślnie, ser może nosić przy swojej nazwie skrót DOC. Od tego czasu poddawany będzie stałej krytycznej obserwacji przez niezależnych ekspertów. Obecnie we Włoszech spotyka się nie tylko ser ze znakiem jakości DOC, ale także szynkę, ocet (Aceto balsamico di Modena DOC) i inne specjały, którym wolno szczycić się zastrzeżonym pochodzeniem.”

Od tej pory będę kupował na zmianę: raz gorgonzolę, raz castelmagno.